In een wereld vol etiketten en diagnoses verliezen we vaak uit het oog wat echt belangrijk is: de menselijkheid van de ander. We spreken over 'dementerenden' en 'verslaafden', alsof deze woorden alles zeggen wat er te weten valt over een persoon. Maar wat gebeurt er als we voorbij deze labels kijken? Wat zien we dan?
Iedereen kent wel iemand die worstelt met dementie of verslaving. Het zijn onze ouders, grootouders, vrienden of buren. Mensen die een leven hebben geleid, dromen hebben gehad en lief hebben gehad. Door hen te reduceren tot hun aandoening, ontnemen we hen iets essentieels: hun identiteit als mens.
Neem bijvoorbeeld mevrouw Jansen, die al jaren in het dorp woont. Een geliefde onderwijzeres die generaties kinderen de eerste beginselen van rekenen en taal heeft bijgebracht. Nu krijgt ze het label 'dementerend'. Maar zij is nog steeds mevrouw Jansen. Ze is nog steeds de vrouw die liefdevol zorgde voor haar tuin en met plezier verhalen vertelde over haar reizen naar verre landen. Haar herinneringen vervagen misschien, maar haar essentie blijft.
Of denk aan Peter, die worstelt met een verslaving. Voor velen is hij slechts 'die verslaafde', maar hij is ook een getalenteerde muzikant, een vader en een vriend. Zijn worsteling met verslaving is een deel van zijn verhaal, maar het is niet het hele verhaal. Door Peter te zien als meer dan zijn verslaving, erkennen we zijn waarde en geven we hem de ruimte om zichzelf opnieuw te definiëren.
Door mensen te reduceren tot hun aandoening, maken we ze kleiner en minder betekenisvol. We ontkennen hun menselijkheid en alles wat hen uniek maakt. We moeten ons inspannen om de mens achter het label te blijven zien, om hen te behandelen met de waardigheid en het respect die zij verdienen.
Dit betekent luisteren naar hun verhalen, hun ervaringen en hun gevoelens. Het betekent hen erkennen als volwaardige individuen met hun eigen levenspad. Als we dit doen, verrijken we niet alleen hun leven, maar ook het onze. We bouwen bruggen van begrip en mededogen, die ons als gemeenschap sterker maken.
Laat ons stoppen met spreken over 'dementerenden' en 'verslaafden'. Laten we in plaats daarvan spreken over mensen zoals mevrouw Jansen en Peter. Mensen met een verleden, een heden en, ondanks alles, een toekomst. Mensen die, net als wij allemaal, verlangen naar erkenning, respect en liefde.
De uitdaging is groot, maar de beloning is groter. Door de mens in de ander te blijven zien, maken we de wereld een beetje mooier en menselijker. En dat is een doel waar we allemaal naar zouden moeten streven.
Laten we beginnen met het veranderen van onze woorden en onze daden zullen volgen. Zie de mens achter het label, en erken de waarde die zij aan ons leven toevoegen. Alleen dan kunnen we echt zeggen dat we elkaar zien zoals we werkelijk zijn: mensen.
John